تعرفه های آمریکا باید بریکس را به دنبال ارزهای جایگزین تشویق کند

در طول اجلاس سران بریکس در سال‌های 2022، 2023 و 2024، کشورهای عضو در مورد راه‌های کاهش وابستگی خود به دلار آمریکا بحث‌های جدی داشتند. در حالی که از آن زمان این تلاش‌ها تهدیدهای تنبیهی جدی را از سوی دولت ترامپ به دنبال داشته است، تعرفه‌های اخیر ایالات متحده باعث کاهش دلار یا تنوع ارزهای مورد استفاده برای تجارت بین‌المللی، به ویژه در میان کشورهای بریکس خواهد شد. دلار آمریکا از زمان پایان جنگ جهانی دوم، منفردترین ارز غالب و تنها ارز ذخیره بین‌المللی اصلی بوده است که بر سیاست‌های مالی و پولی بین‌المللی در خارج از کشور تسلط داشته است. این ارز استاندارد برای معاملات بین المللی شد، از این رو، تجارت بین کشورها شامل تبدیل ارزهای محلی به دلار آمریکا است. نظام مالی و پولی بین‌المللی کنونی به طور نامتناسبی تحت سلطه دلار آمریکا است که حدود 90 درصد از کل معاملات ارز را تشکیل می‌دهد. تا سال 2023، 100 درصد معاملات نفت با دلار آمریکا انجام می‌شد، اگرچه گزارش شده است که یک پنجم این تجارت از آن زمان با استفاده از ارزهای غیر دلاری انجام شده است. در میان بحث های فزاینده درباره کاهش قدرت ایالات متحده، دلار آمریکا به عنوان لنگر اصلی هژمونی آمریکا برجسته می شود. جای تعجب نیست که در دسامبر 2024، دونالد ترامپ، نامزد وقت ایالات متحده، تهدید کرد که در صورت ایجاد ارز رقیب، تعرفه های 100 درصدی را بر گروه کشورهای بریکس اعمال خواهد کرد و در نتیجه از دلار آمریکا دور شد. ترامپ در پلتفرم رسانه اجتماعی خود، Truth Social، نوشت: «این ایده که کشورهای بریکس سعی می‌کنند از دلار فاصله بگیرند در حالی که ما ایستاده‌ایم و تماشا می‌کنیم، به پایان رسیده است. ما از این کشورها می‌خواهیم که یک ارز جدید بریکس ایجاد کنند و نه ارز دیگری را جایگزین دلار قدرتمند آمریکا کنند، در غیر این صورت با تعرفه‌های 100 درصدی مواجه خواهند شد و باید انتظار داشته باشند که با اقتصاد شگفت‌انگیز آمریکا خداحافظی کنند.» با این حال، تعرفه‌های اخیر ایالات متحده نه تنها به تلاش‌های قدرت‌های نوظهور برای تغییر مسیر و تنوع بخشیدن به شراکت‌های تجاری و اقتصادی خود از ایالات متحده، که به طور فزاینده‌ای نشان می‌دهد یک شریک غیرقابل پیش‌بینی و غیرقابل اعتماد است، دامن می‌زند، بلکه همچنین برای کشف چشم‌انداز استفاده از ارزهای دیگر در تعقیب منافع اقتصادی‌شان. علیرغم تهدیدهای تحریم‌های تنبیهی، بحث‌ها در مورد استفاده از ارزهای جایگزین احتمالاً به دلیل آنچه دیگران جنگ اقتصادی از طریق تسلیحات تعرفه‌ها می‌نامند، تشدید خواهد شد. این تعرفه‌ها چرخه معیوب را با چین به عنوان دومین اقتصاد بزرگ راه‌اندازی کرده است که برای محافظت از قوانین بین‌المللی و منافع اقتصادی آن حرکت می‌کند. اتحادیه اروپا، مکزیک و کانادا اعلام کرده اند که به شدت پاسخ خواهند داد، در حالی که سایر کشورها در حال بررسی گزینه های خود هستند. این تعرفه ها به نارضایتی فزاینده بین المللی علیه تسلیحاتی شدن ابزارهای اقتصادی توسط ایالات متحده خواهد افزود. کشورهای بریکس از ابزارسازی اجباری دلار آمریکا و سیستم پرداخت سوئیفت به عنوان تحریم های اقتصادی علیه کشورهای هدف شکایت کرده اند. در خلال اجلاس سران بریکس در سال‌های 2022، 2023 و 2024، رهبران آن درباره صدور یک «ارز ذخیره جهانی جدید» بحث و تصمیم گرفتند و گفتند که آماده همکاری آشکار با همه کشورهای متعهد به تجارت بین‌المللی عادلانه هستند. در آوریل 2023، رئیس جمهور برزیل، لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، در مورد نیاز به ارز درون گروهی بریکس صحبت کرد و اظهار داشت: «چرا موسسه ای مانند بانک بریکس نمی تواند ارزی برای تأمین مالی روابط تجاری بین برزیل و چین، بین برزیل و سایر کشورهای بریکس داشته باشد؟ پس از پایان برابری طلا چه کسی تصمیم گرفت که دلار ارز (تجارتی) باشد؟ برزیل، که یکی از قهرمانان اصلی واحد پول بریکس است، رئیس فعلی این گروه است و ممکن است به دنبال نهایی کردن این ایده باشد، سایر اعضای بریکس در تلاش برای تنوع بخشیدن به مکانیسم های تجاری، مالی و پولی برای تسهیل تجارت بین کشورهای عضو هستند.

بریکس سریعترین گروه منطقه ای در حال رشد است که پتانسیل رقابت با G7 را دارد. در ابتدا به عنوان گروهی از قدرت‌های متوسط ​​نوظهور، برزیل، روسیه، هند، چین و بعداً آفریقای جنوبی راه‌اندازی شد و از آن زمان به بعد گسترش یافت و شامل ایران، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، اتیوپی، مصر و اندونزی شد تا یکی از بزرگترین گروه‌های واحد کشورهای جهان را ایجاد کند. گنجاندن برخی از کشورهای تولیدکننده نفت در این بلوک، وزن این گروه را بیشتر می کند، به ویژه اگر طرفین به گسترش و تقویت سیاست های درون گروهی، روابط تجاری و اقتصادی خود ادامه دهند. حدود 34 کشور دیگر نیز برای پیوستن به این گروه ابراز علاقه کرده اند، از جمله ترکیه، یکی از اعضای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، و همچنین اتحادیه اروپا - اتحادیه گمرکی ترکیه و نیجریه، یکی از بزرگترین اقتصادهای آفریقا پس از آفریقای جنوبی و مصر. اندونزی اولین کشور آسیای جنوب شرقی شد که به طور رسمی به این گروه بین دولتی ملحق شد که اکنون آفریقا، آسیا، آمریکای لاتین و خاورمیانه را در بر می گیرد و ترکیه به طور بالقوه آن را به اروپا نزدیک می کند. بریکس به‌عنوان سریع‌ترین گروه منطقه‌ای در حال رشد، حدود 45 درصد از جمعیت جهان، که حدود 3.25 میلیارد نفر است، و 35 درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی (GDP)، بر اساس برابری قدرت خرید را نشان می‌دهد. در مقابل، G7 ده درصد از جمعیت جهان و 30 درصد از تولید ناخالص داخلی را تشکیل می دهد. برجام همچنین شاهد افزایش حجم تجارت درون گروهی و تغییر عمده به سمت همسویی سیاست های اقتصادی بوده است و در عین حال روابط دیپلماتیک بین گروهی نزدیک تر را ایجاد کرده است. در حالی که شکی نیست که BRICS به دنبال جایگزینی دلار آمریکا نیست، این گروه به سمت سیاست های هماهنگ درون گروهی حرکت کرده است، به گونه ای که می تواند وابستگی منحصر به فرد خود را به دلار آمریکا به عنوان ارز انتخابی برای تجارت جهانی، ذخایر ارز خارجی و استفاده از سوئیفت به عنوان یک پلت فرم تجارت جهانی کاهش دهد. همچنین در بریکس احساس وحدت و فوریت وجود دارد. گسترش سریع گروه‌بندی نشان‌دهنده پتانسیل عظیمی در رشد آن به یک بلوک اقتصادی با نفوذ بزرگ است. در جریان ششمین اجلاس سران بریکس در سال 2014، برجام اعلام کرد امضای توافقنامه بانک توسعه جدید در ششمین اجلاس سران بریکس در سال 2014، از جمله توافق جداگانه ای که برای ذخیره ارزی 100 میلیارد دلاری ارائه می کند، نشان دهنده اراده سیاسی قوی برای ایجاد و تثبیت نهادهایی است که با منافع اعضای گروه آن طنین انداز می شود و آنها را در مسیر استقلال اقتصادی قرار می دهد. قرار است بانک توسعه منبع مهمی برای سرمایه برای کشورهای بریکس باشد و به شیوه‌ای عمل کند که عملیات تسویه حساب و وام متقابل را ساده کند و در عین حال وابستگی به دلار آمریکا و یورو را به طور اساسی کاهش دهد. تنوع و گسترش روابط تجاری و اقتصادی درون گروهی می تواند گروه کشورها را به عنوان یک منطقه و بازار نوظهور مستحکم و تقویت کند که می تواند از استفاده از ارزهای کشورهای عضو یا تغییر تکیه پرهزینه به دلار آمریکا منتفع شود. ارز BRICS همچنین می تواند قوانین و فرآیندهای تجاری کارآمدتری را در بین کشورهای عضو با استفاده از این سیستم پولی تسهیل کند و به کشورهای بریکس اجازه دهد تا نفوذ خود را در تجارت جهانی و بازارهای مالی افزایش دهند، سرمایه گذاری بیشتری را جذب کنند و تسلط موسسات مالی غربی را کاهش دهند.